
Справочники
Адирне | экиге миндирип, чагъагъан окъ-жая (самострел). |
Ажиз | гочсюз, осал, кёмексиз, амалсыз. |
Айбалта | айгъа ошатылып этилген темири булангъы узун саплы давда къолланагъан балта (секира). |
Алыс | йыракъ. |
Анадаш | къызардаш; къардаш. |
Арасей | Россия. |
Арш | кёк. |
Атолу | башлапгъы вакътилерде - бай, асил тухумлу, оьзден хасиятлы адам; заманлар. девюрлер оьтюп. ол ярлы болуп къала, тек шо оьр-оьзден хасиятларын сакълай. |
Бадырамакъ | къурч юрекли, къоччакъ болмакъ. |
Баяр (маяр) | бий, бек, бай. |
Беснетмек | яхшы ашатып, кюр-оьсдюрмек. |
Бётеке | чёллерде оьсеген халта, къылчыкълы оьсюмлюк (ковыль, будяк). |
Бие | байтал. |
Бийдаякъ | къумукъ авуз яратывчулугъунда эсгери-леген сигърулу къуш; халкъ хабарлагъа. сарынлагъа гёре, ону уясы булутларда бола болгъан. |
Був | уллу къубагийик. |
Булан | уллу къубагийик (лось). |
Бурам | сувну, оьзенни ари янына чыгъармакъ учун этилген зат, геме, къайыкъ (паром). |
Ванна (манна) | балыкъ тутагъан алат, четен. |
Гери | сари,чанг сари. |
Гюбе | болатдан этилген, адамны къаркъарасына дав савут батмасын деп гиеген гёлек йимик гийим (кольчуга). |
Гюрен | гьайванланы салмакъ учун этилген чал (загон). |
Дёнен | дёрт йыл чагъындагъы ат. |
Дув (тув) | байракъ. |
Ебе | югюрюк ат, аргъумакъ. |
Зарбап | багьалы къумач, хара, зерли махмар (парча). |
Инарал | генерал. |
Инжи | багьалы таш (жемчуг). |
Исхарла | къумач (сукно). |
Ичкъынмакъ | бек къыйналмакъ, тарлыкъмакъ. |
Кана | тавну гюн тиймейген бети, сырты |
Къадагъа | гери урув, ихтияр бермемеклик (запрет). |
Къаза | балагь, насипсизлик; оьлюм, ажжал. |
Къазархы | окъ-жая (окъланы, ташланы атмакъ учун къолланагъан дав савут ("хазар огъу" буса ярай). |
Къангалы | чабулгъан такътадан этилген (къапу). |
Къаптал | эргишилер гиеген уьст опуракъ (чекмень, кафтан). |
Къаргъанакъ | арив ийисли, чертлевюк емиши булангъы, ине япыракълы уьлкю, бёлек (можжевельник). |
Къозалакъ | арба. |
Къор бомакъ | ер болмакъ, шай болмакъ. |
Къунан | уьч йыл чагъындагъы ат. |
Къысмач | къазакъ йырларда: адамны къаркъарасын, санларын къысып, жаза бермек учун, къыйнамакъ учун этилген алат. |
Магьи | пил сюеги. |
Мажар | окъ, тюбек, тапанча; арба. |
Олжа | бырынгъы маънасы: есир, давда тюшген пай (трофей); къумукъ тилде "къатын" деген маънагъа гёчген. |
Орда | къумукъ йырларда: уьй-эшик, отав, уьягьлю. |
Сабу | ашлыкъ оьлчейген оьлчев, 30-35 кило тарта. |
Сагь | ашлыкъ оьлчейген оьлчев, эки кило ярымгъа ювукъ тарта. |
Садакъ | окъ-жая салмакъ учун этилген янчыкъ къутукъ (колчан). |
Сал | сувда юзмек учун къолланагъан зат (плот). |
Сала | оьзденлени оьр тайпасы. |
Сансыз | санавсуз, кёп. |
Сарай | къумукъ фольклорда: къала, уллу уьй, имарат. |
Сюнгю | бырынгъы заманларда атлы асгерни дав савутуну бир тюрлюсю: итти учу булангъы таякъ (копьё). |
Тарлан къуш | къыргъый тайпадагъы къайыр къуш (канюк-курганник). |
Таштюлюк (таштёлек) | тав къыргъыйланы бир тайпасы. |
Тебинги | терлик; атлыны аякъгийими, балакълары батмасын учун атны ерини тюбюне салынагъан тери. |
Тёре | оьр, асил тухумдагъы адам: айыплылыкъны-айыпсызлыкъны токъташдырыв, дуван этив (суд). |
Тобургъу | ийисли уллу чечеклери булангъы халта (таволга). |
Тулан | беш йыллыкъ ат; маралны бир тайпасы. |
Тулланмакъ | оьлген гишини къатыны тююнюп йыламакъ. |
Тунг | къарангы гече. |
Хас (хаз) | багьалы кёрпе. |
Хатарлы (окъ, къол...) | къоркъунчлу, балагь гелтиреген. |
Худай | Аллагь, Тенгири. |
Шамланмакъ | къазапланмакъ. къарсаламакъ. ачувланмакъ. |
Эрк | эркинлик, азатлыкъ. |
Юла | яраны япмакъ учун салынагъан зат (мамукъ, къумач - тампон). |
Юмуш | къуллукъчу |
Ябу | осал ат (кляча). |
Ялманлы (авлакъ) | от битген (авлакъ). |
Янчыкъ | от-гюлле салагъан дорба, къутукъ йимик зат. |
Ярдым | кёмек. |
Яртмалы таш | узунсув, дёгерек, тегиш ва бек къатты таш. |
Ясав | савутлангъан, дав этеген адам. |
Ясавул | душман, чапгъын этивчю, елевчю. |
Яссы | генг, уллу, мол, эркин. |